Psikoterapi Nedir?

Psikolog veya psikolojik danışmanların uyguladığı profesyonel görüşme süreçleri psikoterapi olarak adlandırılır. Burada elbette görüşmenin ötesinde, bu amaçla geliştirilmiş özel teknikler kullanılır. Sistematik duyarsızlaştırma, bilişsel davranışçı vb. psikoterapi türlerinden söz etmek mümkündür. Özetle bireyin duygu, düşünce veya davranışlarında olumlu yönde bir değişiklik yapmak için uygulanır.

Her insan farklı sebeplerle psikoterapiye ihtiyaç duyabilir. Bunun için bir psikolojik bozukluk tanısı olmasına gerek bulunmaz. Günlük hayatın çeşitli stresler karşısında kendini yetersiz veya yorgun hisseden herkes psikoterapiye başvurabilir. Bunun için bu alanda eğitim almış psikologlar ve psikolojik danışmanlar faaliyet gösterir.

Psikoterapi Nedir, Ne İşe Yarar?

Bir tanım yapmak gerekirse psikoterapi; danışman ve danışanın etkileşim halinde olduğu; duygu, düşünce ve davranışların değiştirilmesine yönelik uygulanan tekniklerin tümü, olarak tanımlanabilir. Bu tanımdan hareketle psikolojik tedavilerin temelinde terapi tekniklerinin yattığı söylenebilir. Kelime kökenine bakıldığında terapi ile eş anlamlı kullanıldığı görülebilir.

Tıbbın farklı alanlarda terapi (sağaltım, iyileştirme) kelimesi kullanılır. Kemoterapi, radyoterapi vb. farklı tedavi programları vardır. Psikoterapi ise psikolojik terapi ifadesinin bir kısaltması olarak düşünülebilir. Psikoterapilerin işlevi ise psikolojik bozukluklar ile psikolojik sorunların iyileştirilmesi olarak ifade edilebilir.

Psikoterapist ve Psikolog Farkı

Fen-Edebiyat fakültelerindeki eğitim veren lisans düzeyinde Psikoloji eğitimi alan herkes psikolog unvanını alır. Psikoterapist olabilmek içinse bu eğitime ek olarak terapi eğitimleri almış olmak gerekir. Örneğin Aile terapisi verebilmek için psikolog olmak yeterli değildir. Aile terapisi eğitimi alarak bu alanda bir sertifikayla yetkilenmiş olmak gerekir. Bu yetkinliğe sahip kişilere aile terapisti unvanı verilir.

Öte yandan psikolojik danışmanlar da psikoterapist unvanını alabilirler. Eğitim fakültelerinden mezun psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) bölümü mezunları terapi eğitimlerine katılabilirler. Bu sebeple psikoterapist ile psikologun aynı kavramlar olmadığı fakat iç içe oldukları ifade edilebilir.

Evde Psikoterapi

Önceleri yalnızca psikologların büro, ofis ve muayenehanelerinde verilmekte olan psikoterapilerin hizmet alanı günümüzde oldukça geniştir. Kovid salgınıyla birlikte yaygınlaşan online terapi programlarına çeşitli psikoterapi türleri dahil olmuştur. Bu sayede artık evde psikoterapi alınabilmesi mümkün hale gelmiştir.

Psikoterapi Kim Yapar?

Psikoterapi yapabilecek kişilerin öncelikle psikolog veya psikolojik danışman olması gereklidir. Bundan sonra ise terapi programlarına yönelik olarak spesifik eğitimler alınmalıdır. Bu eğitim süreçlerini başarıyla tamamlayanlar psikoterapist unvanını alırlar. Bu sayede yalnızca eğitim aldıkları türde psikoterapi uygulayabilirler.

Psikoterapi Türleri

Psikolojik tedaviler kapsamında uygulanan tüm terapi teknikleri psikoterapi türleri olarak da adlandırılır. Buna göre;

• Bireysel terapi
• Grup terapisi
• Aile/Çift terapisi
• Bilişsel davranışçı terapi (BDT)
• EMDR terapisi
• Şema terapi
• Bütüncül terapi
• Online terapi

gibi daha pek çok terapi türünden söz etmek mümkündür.

Psikoterapi Alanların Yorumları

Çeşitli sebeplerle psikoterapiye başvuran kişilerin memnuniyet düzeyleri değişkenlik gösterebilir. Bir psikoterapi sürecinin başarısı ve tatmini çeşitli sebeplere bağlıdır. Bunların en başında ise danışan kişinin terapi sürecinde aktif olarak rol alması olarak tanımlanabilir. Daha somut anlatmak gerekirse bir terapinin başarılı olabilmesi için şunlar gereklidir:

• Terapi sürecine hür iradeyle ve isteyerek başlanması
• Danışanın dürüst ve samimi bilgiler paylaşması
• Terapistin verdiği ödev ve yönergelerin takip edilmesi
• Seansların aksatılmadan devam edilmesi
• Sabırlı olunması, anında sonuç beklenmemesi

Bu gibi değişkenleri sağlamayan psikoterapi alanların yorumları olumsuz olması beklenen bir durumdur. Bunun dışında isteyerek ve çabalayarak terapi alan pek çok kişi bu süreçten olumlu duygularla ayrılırlar.

Psikoterapi Yöntemleri

Psikologların uyguladığı psikoterapi yöntemlerinin oldukça geniş bir çeşitliliği vardır. Bunlar, bir bakıma terapi türlerini oluşturur. Alınan eğitimler, edinilen deneyimler ışığında her psikolog farklı tekniklere başvurabilir. Sıkça uygulanan psikoterapi yöntemleri arasında:

• Hipnoterapi
• BDT
• Sistematik duyarsızlaştırma
• Oyun terapisi

olarak sıralanabilir.

S.S.S.

Psikoterapi süreçleri hakkında sık sorulan sorular aşağıdaki gibidir.