Kaygı Bozukluğu Zararları ve Tedavisi

Öncelikle psikolog dilindeki kaygı bozukluğu ile halk arasındaki kaygı bozukluğunun farklı durumları ifade ettiğini belirtmekte yarar vardır. Psikolojik olarak kaygı bozuklukları, anksiyete bozuklukları ismiyle de anılır. Çeşitli alt tanı gruplarının da yer aldığı hastalığın genel itibariyle kaygılı düşünceler ve bunların sebep olduğu olumsuz davranışlardan oluştuğu söylenebilir.

Toplum genelinde bilinen kaygı bozuklukları ise stres bozuklukları türündedir. Bireyin yaşadığı çeşitli streslerin kaygılara yol açması sonucu bir psikolojik bozukluk geliştiği düşünülür. Oysa stresle ilgili bozukluklar ayrı bir kategoride değerlendirilir. Kaygı bozuklukları ise yukarıda söz edildiği üzere anksiyete ile eş anlamlı olarak kullanılır.

En bilinen türleri olarak fobiler, panik atak gibi bozukluklar kaygı bozuklukları arasında sayılır. Bir diğer ismiyle anksiyete bozuklukları, genellikle geçmiş yıllardaki travmatik veya stres yüklü yaşantılar sebebiyle ortaya çıkar. Bu sebeple tedavilerinde büyük oranda bu olayların araştırılması ve düşünce yapılarının değiştirilmesi hedeflenir.

Kısayol

Kaygı Bozukluğu Nedir?

Psikolojik bir hastalık olarak kaygı bozukluğu; bireyin geçmişinden getirdiği stresli olaylar sebebiyle duyduğu kaygıların bugünkü düşünce ve davranışlarını etkilemesi olarak tanımlanabilir. Bir kişinin patolojik olarak kaygı bozukluğunun olup olmadığının teşhisi için çok sayıda kriter vardır. Bunların en önemlisi ise duyulan kaygıların günlük hayatı önemli ölçüde etkilemesidir.

Örnek vermek gerekirse kapalı alanlarda durmaktan çekinen bir kişi olabilir. Fakat bu kişi işine veya okuluna gidip gelebiliyorsa mecbur olduğunda kapalı alanlarda durabiliyorsa kaygı bozukluğuna sahip olduğu düşünülmez. Gerçek anlamda klostrofobi sahibi bir birey; korkusuyla hiçbir şekilde baş edemez ve yüzleşmekten kaçınır. Kaygı bozukluklarının türleri:

Fobiler
Panik Bozukluk (Daha çok bilinen ismiyle panik atak)
Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB)
Ayrılık Kaygısı
Sosyal Kaygı
Yaygın Kaygı bozukluğu

Kaygı Bozukluğu Belirtileri

İçinde farklı türde psikolojik bozukluk çeşitleri olan kaygı bozukluklarının belirtileri de kaygının türüne göre değişkenlik gösterebilir. Bununla birlikte bazı çeşitleri için ortak belirtilerinden söz etmek de mümkündür. Kaygı bozukluğunun tanısı konması için sayılan belirtilerden birkaçının belirli sıklıklarda ve yoğunluklarda görülmesi gerekir. Bunun için değerlendirilen kaygı bozukluğu belirtileri:

Nefes almada güçlük (ani gelişen düzensiz nefes alışverişi)
Terleme
Kalp çarpıntısı
El ve ayaklarda titreme
Karar verme mekanizmalarının zayıflaması
Düşünme, analiz etme gibi yeteneklerin kaygı anında düşmesi
Dikkat toplamada güçlükler
Uyku ve iştah bozulmaları

olarak sıralanabilir.

Kaygı Bozukluğu Zararları

İlk olarak kaygı bozukluğu tanısına sahip kişilerin gündelik yaşamları önemli ölçüde zarar görür. Bu bireyler sahip oldukları kaygılı düşünceler sebebiyle günlük rutinlerini tamamlamada gecikmeler veya problemler yaşayabilir. Örneğin temizlik veya kuşku takıntılarına sahip bir kişinin uzun süre evden çıkamaması söz konusu olacaktır. Buna bağlı olarak da işe geç kalma, okula geç kalma gibi sorunlar baş gösterir.

Bunlarla da sınırlı kalmayarak kaygı bozukluğu insanların sosyal ilişkilerine ciddi zararlar bırakabilir. Diğer insanlarla olan iletişim önemli düzeyde etkilenir. Tanınan veya yeni tanışılan her insan bu kişiler için bir risk faktörüdür. Dolayısıyla sosyalleşmede ciddi zorluk yaşarlar. Birkaç madde halinde belirtmek gerekirse kaygı bozukluğu sebebiyle oluşan zararlar:

Günlük rutinlerin aksaması
Sosyal ilişkilerin zedelenmesi
Uyku ve iştah düzeninde bozukluklar
Sağlıklı karar vermede güçlük yaşama
Kalp, şeker gibi kronik hastalıklara yakalanma riski

şeklinde listelenir. Ayrıca kaygı bozukluklarının daha önceki olumsuz yaşantı ve stres yüklerinin bir zararı olarak ortaya çıktığını da belirtmek gerekir. Dolayısıyla çevresindeki insanların hayatını zor hale getiren kaygı bozukluğu hastalarının kendileri de birer mağdurdur.

Kaygı Bozukluğu Tedavisi

Yaşanan kaygının türü, boyutu ve şiddetine göre farklı tedaviler uygulanabilir. Psikologlar ve psikiyatrların üzerinde çalıştığı kaygı bozukluğu tedavisi kaygının çeşidine göre şekillendir. Sözgelimi fobiler için sistematik duyarsızlaştırma etkili bir yöntem olurken, panik atak içinse çoğu kez ilaç tedavisi gerekir. Başvurulan tedavi metotları arasında: