Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

İsminde saklı olduğu gibi Borderline, kişilik bozuklukları kategorisinde değerlendirilen bir hastalıktır. Oluşum sebepleri tam olarak tespit edilememekle birlikte yapılan psikolog görüşmelerinde hastaların öykülerinde bir takım benzerlikler bulunduğu görülür. Borderline kişilik bozukluğu tutarsız, aşırı ve gerçekçi olmayan düşünce ve davranış örüntüleriyle karakterize bir hastalıktır.
Kelime anlamı olarak sınırda anlamına gelen Borderline ifadesi hakkında doğal olarak neyin sınırı olduğu sorusu merak edilir. Psikolojide psikoz ve nevroz adı verilen hastalık grupları vardır. Bunların arasındaki en temel fark ise tek cümleyle özetlenebilir. Psikoz tipi hastalar, hasta olduğunun farkında değildir ve farklı bir dünyada yaşarlar. Nevroz hastaları ise yaşadıkları durumun normal olmadığının bilincindedir.
Borderline kişilik bozukluğu ise bu iki psikolojik bozukluk arasında kritik bir noktada yer alır. Bu kişilerin düşünce ve davranışları çoğu zaman tutarsızdır. Duygularını uç noktalarda yaşadıkları görülür. Bununla birlikte intihar eğilimleri ve oranlarının yüksek olduğunu da ayrıca belirtmek gerekir.
Kısayol
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?

Genel itibariyle kişilik bozuklukları diğer ruhsal duygusal hastalıklardan ayrı bir yapıya sahiptir. Yaşanan patoloji, bireyin kişiliği üzerinde olduğundan dolayı düşünce yapıları ve davranışlarda garip olarak tabir edilebilecek değişimler görülür. Borderline kişilik bozukluğu nedir sorusuna kısa bir tanım yapılabilir: Bireyin çeşitli sebeplerle kişiliğinde yaşanan nevroz-psikoz arası bir sınıra kayan bozulmalardır.
Sebepler incelendiğinde borderline kişilik bozukluğu nedenleri de kısmen ortaya çıkabilmektedir. Bunlar arasında şu maddeler sayılabilir:
- Aile Öyküsü, Genetik: Ailesinde borderline olan kişilerin, gelecekte tanı alma ihtimali 5 kata kadar artabilmektedir.
- Travma: Tanı alan kişilerle yapılan görüşmelerin büyük bölümünde erken yıllarda geçirilen travmatik deneyimlerden bahsedilir. Bunlar arasında ihmal, istismar, şiddet gibi deneyimler yer alır.
- Nörolojik Yapı: Semptomlardan hareketle yapılan araştırmalarda borderline tanısı alan bireylerin dürtü kontrolü ve duygularla ilgili alanlarda anormal hareketler saptanmıştır.
Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Kelimelerle ifade etmesi güç bir hastalık olması nedeniyle borderline kişilik bozukluğu belirtileri önem kazanır. Bu kişilerin ortak semptomları olabildiği gibi birbirinden farklı belirtiler göstermeleri de söz konusu olabilir. Her halükarda psikolog tarafından değerlendirmelerde gösterilen belirtilerin önemi büyüktür. Bu kapsamda değerlendirilen belirti örnekleri şu şekildedir:
- Günlük veya saatlik olarak gösterilen tutarsız davranışları
- Her türlü duyguyu yoğun yaşama
- Dürtüsellik
- İntihar eğilimleri veya teşebbüsleri
- Düzensiz sosyal ilişkiler
- Öfke patlamaları
- Ani ve sağlıksız kararlar alma
Bu belirtilerden en az birkaçının belirli sıklıklarda görülmesi halinde borderline tanısı konulabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Zararları
Borderline kişilik bozukluğunun sebep olduğu zararlardan söz etmeden önce Borderline tanısının zaten başka olumsuz şeylerin bir zararı olarak geliştiğini belirtmek gerekir. Bundan sonraki süreçte ise bireyin yaşantısında çeşitli problemler ortaya çıkması beklenir. Borderline kişilik bozukluğu insan hayatında aşağıdaki aksaklıklara yol açabilir:
- Toplumdan dışlanma
- Sosyal ilişkilerin zayıflaması, azalması ve yalnızlık
- Eğitim hayatının erken bitmesi
- İş yaşantısında aksaklıklar yaşanması, işten atılma
- İntihar teşebbüsleri
- Hukuk önünde suç sayılan eylemlerde bulunma
- Korumasız cinsel ilişki, madde kullanımı
- Sözlü veya fiziksel kavgalara karışmak
- Başkalarına zarar vermek veya kendi zarar görmek
Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Tanı alan bireylerin hayatında önemli olumsuzluklara yol açan borderline kişilik bozukluğu tedavi edilebilir bir problemdir. Psikoterapi teknikleri ve ilaç tedavileri kimi zaman birlikte kullanılır. SSRI adı verilen serotonin geri alım inhibitörlerinin kullanımı borderline tedavisinde etkili bulunmuştur. Bununla birlikte en çok kullanılan terapi yaklaşımları:
- Diyalektik Davranış Terapisi
- Bilişsel Davranışçı Terapi
- EMDR Terapisi
olarak sıralanabilmektedir. Psikoloğun yaptığı görüşme ve analizler sonrasında terapi programları yeterli görülmeyebilir. Bu durumda ise psikiyatri kliniklerine yönlendirme yapılır. Doktorun yapacağı değerlendirmelere bağlı olarak tanı konma ve ilaç tedavisi süreci başlatılır.
Sık Sorulan Sorular
Bir kişilik bozukluğu olan Borderline hakkındaki sık sorulan soruları inceleyelim.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tanı Kriterleri
Borderline tanısı DSM adlı el kitabına göre konabilir. Burada yazılı belirti gruplarının belirlenen sıklıklarda görülmesi gerekir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Cinsellik
Borderline tanısı olan kişilerin cinsel anlamda dürtüsellik sorunu yaşadığı bilinir. Bu sebeple artan veya azalan cinsel yönelim, cinsel işlev bozuklukları veya korunmasız seks gibi problemlere yol açabilir.
Borderline Kadın Özellikleri
Borderline kişilik bozukluğu istatistiksel olarak kadınlarda daha sık görülür. Gösterilen belirti gruplarında saldırgan davranışlarında kadınlarda daha az olduğu bilinir. Bunun aksine intihar eğilimlerinin daha yaygın olduğu söylenebilir.
Sürekli sinirliyim ve bir gün evet derken diğer gün hayır diyorum aynı konuya. Çevremde arkadaşım kalmadı bu yüzden. Kişilik bozukluğu olduğunu düşünmeye başladım. Nerden ve nasıl tedaviye başlasam daha iyi olur